Бүгінде «сиам егіздері» дегеннің кімдер екенін көп адамға түсіндіріп айтудың да қажеті шамалы. Бұл жайлы инет бетін ақтарсаңыз түрлі мәліметтерге тап боласыз. Біздің қазақ тілді баспасөз бұл жайлы қашан жазды деп ойлайсыздар. Біреулеріңіз соғыстан соң, біреулеріңіз тәуелсіздіктен соң деп ойлауларыңыз да мүмкін. Бірақ, бұндай мәліметтер тұңғыш рет «Түркістан уәлияты» газетінің 1871-ші жылғы 30-шы маусым күнгі нөмірінде жарияланған екен. Белгісіз автор 1811-ші жылы Сиам қаласында дүниеге келген Чанг пен Энг жайлы(аттарын көрсетпеген екен) жазып өтеді. Мәліметтерді жүрдім — баодым бере салмай екеуінің кейінгі өмірлеріне де шолу жасап, олардың 20 жастарында палысіңлі қыздарға үйленіп 24 бала сүйгенін, олардың 5-уі шетінеп, он тоғызының тірі екенін де жаза кетеді. Жастары келген соң дәрігерге барып ота жасауын өтінгендіктерін, бірақ өмірлеріне қауіп төніп тұрған соң ота жасалмағанын да айтып өтеді. 1871-ші жылы осынша жазылғанда біздің қазіргі кезімізде бұл тақырыпқа кеңінен тоқталмасақ ұятты болып қалармыз. Сонымен…